Με αφορμή τις
γιορτές των απόκρεω όπως οργανώθηκαν εφέτος στη Ζούρτσα και όπως
περιγράφονται σε άλλες στήλες της εφημερίδος μας, αλλά και γενικώτερα
για τα έθιμα που επικρατούν στον τόπο μας στις διάφορες εορταστικές
εκδηλώσεις μας, θα ήθελα να μου επιτραπεί να εκφράσω μερικές προσωπικές
μου απόψεις που νομίζω ότι θα τις συμμερίζονται και άλλοι πολλοί
συμπατριώτες μας.
Οι διάφορες γιορτές
της χρονιάς δίνουν την ευκαιρία στους κατοίκους κάθε τόπου να γιορτάσουν
και να χαρούν με εκδηλώσεις που χαρακτηρίζονται σαν τοπικά έθιμα. Οι
εκδηλώσεις αυτές ξεπηδούν από το παρελθόν εδραιώνονται με τη συνεχή
επανάληψή τους και γίνονται συνήθειες που συνθέτουν μια εικόνα που
αποτελεί την ιδιαιτερότητα κάθε τόπου.
Η προσπάθεια
αντιγραφής εθίμων που συνηθίζονται σε άλλες χώρες σε παρόμοιες γιορτές,
νομίζω ότι μας υποτιμά σαν λαό που αποδεδειγμένα έχουμε τη δική μας
πολιτισμική κληρονομιά και τη δυνατότητα να εκφραστούμε με έναν τρόπο
που ταιριάζει στη δική μας ιδιοσυγκρασία, στις δικές μας παραδόσεις και
συνήθειες.
Διαβάζω στην
περιγραφή των εορταστικών εκδηλώσεων της εφετεινής αποκριάς στη Ζούρτσα
ότι παρήλασαν στους δρόμους και στα σοκάκια του χωριού μας «όμορφες
χαβανέζες και μαζορέτες που χόρευαν στο σκοπό της σάμπας»! Τώρα αν θα
ρωτήσει κανείς τι σχέση μπορεί να έχουν όλα αυτά με τη Ζουρτσάνικη
αποκριά και πώς είναι δυνατόν να ταιριάξουν τα δικά μας έθιμα με αυτόν
τον ξένο τρόπο διασκέδασης, δεν νομίζω ότι θα πάρει πειστική απάντηση.
Μένει λοιπόν αναπάντητο το ερώτημα γιατί προσπαθούμε σώνει και καλά, να
αλλοτριώσουμε το δικό μας παραδοσιακό τρόπο διασκέδασης με εκδηλώσεις
ξένες και αταίριαστες με τα δικά μας ήθη και τα δικά μας έθιμα. Λες και
δεν έχουμε την εξυπνάδα και τη φαντασία να οργανώσουμε γιορτές με το
χρώμα των δικών μας εθίμων και να γλεντήσουμε σαν Έλληνες!
Προς Θεού δεν θέλω
με τις σκέψεις μου αυτές να υποβαθμίσω τη μεγάλη πρσφορά των νέων
ανθρώπων της Ζούρτσας που πασχίζουν με κάθε τρόπο να κρατήσουν ζωντανό
το χωριό μας. Τους αξίζει κάθε έπαινος για την εφευρετικότητά τους και
τους αυτοσχεδιασμούς τους να δημιουργήσουν μια ατμόσφαιρα αποκριάτικης
γιορτής και χαράς που όλοι μας την έχουμε ανάγκη σαν αντίδοτο στις
αντιξοότητες που αντιμετωπίζουμε στη ζωή μας.
Είναι όμως
απαραίτητο να πιθηκίζουμε νοθεύοντας τα δικά μας ήθη και έθιμα με ξένους
τρόπους διασκέδασης που δεν μας εκφράζουν; Νομίζω ότι υποτιμούμε τον
εαυτό μας σαν λαό. Ας αφήσουμε τη βραζιλιάνικη σάμπα να διασκεδάζει τους
λαούς που την υιοθέτησαν σαν δικό τους τρόπο χαράς και διασκέδασης και
εμείς να τιμήσουμε τα δικά μας ήθη και έθιμα που μας ταιριάζουν.
Ένα άλλο ξένο έθιμο
που τα τελευταία χρόνια συνηθίζεται μέσα στη γιορταστική ατμόσφαιρα του
Πάσχα, είναι το κάψιμο ομοιώματος του Ιούδα. Από τον μακαριστό
συμπατριώτη μας Χρήστο Δέδε, με τη βαρύτητα που είχε η δική του γνώμη
και η διακεκριμένη προσωπικότητά του, δικαίως είχε χαρακτηρισθεί σαν ένα
έθιμο λίγο εκδικητικό που δεν ταιριάζει με τη χαρμόσυνη ατμόσφαιρα της
αγάπης και της συγγνώμης που ξεπήδησε από τον τάφο του Χριστού. Ακόμα
και η διαπόμπευση του ομοιώματος του Ιούδα στους δρόμους της Ζούρτσας,
όπως έγινε εφέτος, δεν νομίζω ότι έχει θέση σαν εκδήλωση μέσα στη χαρά
του Πάσχα.
Το έθιμο επίσης του
σουβλίσματος του Πασχαλινού αμνού μπήκε στις συνήθειες του χωριού μας,
ξένο από την προετοιμασία του πασχαλιάτικου τραπεζιού που ήθελε τους
φούρνους του χωριού να καίνε και να ψήνουν στα μεγάλα ταψιά το αρνί με
τις πατάτες. Μπορούμε και πρέπει να σταθούμε μακριά από ξενόφερτες
συνήθειες οι οποίες ξεφτίζουν την πολιτιστική μας ιδιαιτερότητα που μας
χαρακτηρίζει σαν κατοίκους ενός συγκεκριμένου χώρου και νοθεύουν τα
έθιμά μας.
Βασίλης Γ.
Παπακυριακόπουλος |